Na prośby osób, które stale dołączają do naszego newslettera, w tym dziale zamieszczamy najciekawsze informacje, które były zamieszczone w poprzednich mailingach.
Warto zwrócić uwagę na opublikowane stanowiska National Council on Radiation Protection and Measurement, American Association of Physicists in Medicine, American Board of Radiology, Society for Pediatric Radiology, American Society of Radiologic Technologists i American College of Radiology. Organizacje te uważają, że należy zaprzestać rutynowego osłaniania gonad w czasie badań rtg jamy brzusznej i miednicy.
Stanowisko National Council on Radiation Protection and Measurement >>>
- - - - - - - - -
Wszystkim przygotowującym się do zdawania Państwowego Egzaminu specjalizacyjnego (PES) z dziedziny radiologii i diagnostyki obrazowej przypominamy, że w serwisie www.inforadiologia.pl w dziale Edukacja znajduje się Treningowa wersja egzaminu praktycznego. Warto potrenować – w czasie prawdziwego egzaminu będzie łatwiej.
A dla tych, którzy będą startować w European Diploma in Radiology (EDiR), European Board of Radiology poleca wydawnictwo „EDiR – The Essential Guide” >>>
- - - - - - - - -
Coraz częściej występuje potrzeba opisywania badań radiologicznych w języku angielskim (nie tylko w przypadku polskich radiologów pracujących za granicą). Otrzymaliśmy szereg zapytań w tej sprawie. Uważamy, że przydatna może być książka Radiological Reporting in Clinical Practice, autorzy: Francesco Schiavon i Fabio Grigenti. Wyd.Springer, ISBN 978-88-470-0681-2 ora e-ISBN 978-88-470-0682-9
- - - - - - - - - -
Ciekawy artykuł w European Radiology:„The use of imaging in COVID-19—results of a global survey by the International Society of Radiology”
- - - - - - - - - -
Kolejny artykuł „Brain and Lung Imaging Correlation in Patients with COVID-19” z serii obserwacji pacjentów po przebytym zachorowaniu na Covid-19 to:
- - - - - - - - - - -
Ciekawą konstrukcje przedstawiła firma Promaxo. Jest to niskopolowy, otwarty system MR. Zakłada się, że urządzenie będzie pracować w gabinecie lekarza i będzie użyteczne w obrazowaniu a także w wizualizacji zabiegów pod kontrolą MR. Na początek firma pracuje nad wersją do diagnostyki urologicznej. Więcej: https://promaxo.com
- - - - - - - - - -
W roku 2021 minęło 50 lat od publikacji artykułu „Tumor detection by nuclear magnetic resonance” autorstwa Raymonda Damadiana jaki ukazał się w 1971 roku w Science Jak wspomina autor: „Mój pierwszy pomysł na rezonans magnetyczny wpadłem w 1969 a w 1970 r. dokonałem odkrycia, które jest podstawą tworzenia każdego obrazu MRI, jaki kiedykolwiek powstał i podstawą przemysłu MR. To odkrycie polega na tym, że istnieje wyraźna różnica w czasie relaksacji sygnałów NMR między prawidłowymi i nowotworowymi tkankami tego samego typu, jak również między różnymi typami normalnych tkanek. To odkrycie, opublikowane w recenzowanym czasopiśmie Science, zapoczątkowało rozwój branży MR”.
W 1977 R. Damadian wraz z L. Minkoffem i M. Goldsmithem skonstruowali pierwszy skaner MR do obrazowania. W 1978 Damadian założył firmę Fonar, w której w 1980 wyprodukowano pierwszy na świecie komercyjny system MR.
- - - - - - - - -
Opublikowano wyniki europejskiego badania kliniczno-diagnostycznych poziomów referencyjnych dla obrazowania medycznego z użyciem promieniowania X (EUCLID – European Study on Clinical Diagnostic Levels for X-Ray Medical Imaging). Dokument nazywa się „Radiation Protection series publication 195: European study on clinical diagnostic reference levels for X-ray medical imaging”.
- - - - - - - - -
Według pracy opublikowanej w „Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, Oral Radiology”, radiologiczne badania stomatologiczne mogą powodować zwiększenie występowania nowotworów w obrębie głowy i szyi. Dotyczy to głównie badań w technice stożkowej tomografii komputerowej a także zdjęć pantomograficznych. W analizie podkreślono, ze stomatolodzy zbyt często wykonują rutynowe zdjęcia kontrolne całej jamy ustnej a także, że nie jest właściwie używana kolimacja.
- - - - - - - - - -
Adenopatia występuje często po podaniu szczepionek na COVID-19, co może prowadzić do trudności w różnicowaniu charakteru zmian w węzłach chłonnych u pacjentów ze stwierdzoną chorobą nowotworową. Jak postępować radzą eksperci w artykule „Multidisciplinary Recommendations Regarding Post-Vaccine Adenopathy and Radiologic Imaging: Radiology Scientific Expert Panel”
- - - - - - - - - -
Nie do wiary ale służba zdrowia odpowiada w USA za 9,8% emisji gazów cieplarnianych a zakłady radiologii mają największy udział ze względu na bardzo duże zużycie energii elektrycznej. W artykule „Radiology in our changing climate: a call to action”, autorzy zwracają uwagę na takie czynniki jak ograniczanie czasu czuwania urządzeń, wyłączanie na noc stacji komputerowych czy skracanie protokołów badań MR.
- - - - - - - - - - -
W radiologii przez wiele lat narastał trend aby radiolodzy stawali się specjalistami w wybranych podspecjalizacjach. Tym bardziej ciekawy jest artykuł pod tytułem „Value of new general radiologist in private practice”, jaki ukazał się w marcowej edycji Journal of the American College of Radiology
- - - - - - - - - - - -
Na rynku pojawiła się podpórka do rąk ułożonych poza głową w czasie procedur TK, MR i z zakresu radiologii interwencyjnej. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
OIGWM POLMED oraz MedTech Polska, krajowe organizacje zrzeszające producentów, dystrybutorów i importerów z branży technologii medycznych informują o uruchomieniu Systemu Oceny Wydarzeń Edukacyjnych (SOWE)>>>
System SOWE to narzędzie służące do oceny krajowych wydarzeń edukacyjnych organizowanych przez podmioty trzecie, którego celem jest zapewnienie jednolitych standardów współpracy firm członkowskich z pracownikami i organizacjami ochrony zdrowia oraz organizatorami krajowych wydarzeń edukacyjnych.
Kryteria oceny wydarzeń edukacyjnych organizowanych przez podmioty trzecie tj. konferencji, kongresów, sympozjów, warsztatów i innych, zostały stworzone w oparciu o Kodeksy etyczne OIGWM POLMED oraz MedTech Polska, które z kolei są spójne z Kodeksem MedTech Europe.
Tylko wydarzenia edukacyjne organizowane przez podmioty trzecie, które spełniają wymagania wyżej wymienionych Kodeksów, mogą otrzymać wsparcie firm członkowskich OIGWM POLMED oraz MedTech Polska.
- - - - - - - - - -
Firma Cirdan przedstawiła ciekawe urządzenie, które pozwala na miejscu, bezpośrednio po wykonaniu biopsji piersi, wykrywać w uzyskanej próbce mikrozwapnienia. Więcej >>>
- - - - - - - - - -
W czasopiśmie Radiology opublikowano kolejną pracę, która potwierdza, że zdecydowanie lepsze wyniki w skryningu mammograficznym osiąga się stosując tomosyntezę. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Ciekawe rozwiązanie przetestowano w jednym ze szpitali w Toronto – jest to Portable chest radiography through glass (TG-CXR), szczególnie przydatna w czasie pandemii Covid-19. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
W czasopiśmie European Radiology opublikowano pracę, której wyniki wskazują, że u radiologów interwencyjnych stwierdza się podwyższoną liczbę tzw. chromosomów dicentrycznych co świadczy o uszkodzeniach materiału genetycznego. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
W czasie sympozjum Charing Cross 2021, European Cardiovascular and Interventional Radiological Society (CIRSE) ogłosiło powstanie The International Accreditation System for Interventional Oncology Services (IASIOS). Jego celem monitorowanie jakości usług z zakresu interwencyjnych procedur dedykowanych onkologii. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Fiber Optic RealShape (FORS) to propozycja technologii pozwalającej, w czasie rzeczywistym, prezentować trójwymiarowy obraz urządzeń wprowadzanych do światła naczyń w czasie procedur zabiegowych, bez użycia promieniowania X. W tej technologii uzyskuje się obraz wprowadzając, za pomocą światłowodu, światło laserowe a następnie analizując jego odbicie. System opracowała firma Philips>>>
Klip prezentujący FORS>>> Fiber Optic RealShape (FORS) Technology - Research | Philips
- - - - - - - - - -
Firma Avicenna.AI, otrzymała certyfikat CE dla CINA ASPECTS AI, narzędzia do oceny ciężkości udaru. Program automatycznie przetwarza przeglądowe skany TK (bez podania środka kontrastującego) i oblicza wynik w skali ASPECT.
- - - - - - - - - -
LOCalizer™ to bezprzewodowy system lokalizacji zmian ogniskowych w piersi wykorzystujący technologię identyfikacji radiowej (RFID). Pozwala oznaczyć niewyczuwalne palpacyjnie zmiany w piersi i w ten sposób ułatwić ich identyfikacje w czasie zabiegu operacyjnego. Czyli nowoczesny rodzaj tradycyjnych kotwiczek. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Na mocy rozporządzeń Unii Europejskiej 2017/745 w sprawie wyrobów medycznych (MDR) i 2017/746 w sprawie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro (IVDR), które obowiązują od 26 maja 2021 r. oraz 26 maja 2022 r. wprowadza się system UDI, który usprawnia identyfikację wyrobów medycznych i ułatwia śledzenie ich eksploatacji. Zwiększa to również skuteczność działań związanych z bezpieczeństwem wyrobów po wprowadzeniu do obrotu, usprawnia zgłaszanie incydentów, zwiększa ukierunkowanie działań korygujących w zakresie bezpieczeństwa, zmniejsza liczbę błędów medycznych i pomaga w walce z podrabianymi wyrobami. Oczywiście, wśród tych wyrobów są także urządzenia radiologiczne. Więcej>>>
- - - - - - - - - - - -
Amerykańska Agencja ds.Żywności i Leków (FDA) wydała wytyczne dotyczące oceny bezpieczeństwa i zgodności wyrobów medycznych w środowiskach obrazowania metodą rezonansu magnetycznego.
FDA określiła, że zalecenia dotyczą między innymi urządzeń wszczepianych, lub noszonych przez pacjentów (zewnętrzne pompy insulinowe, pulsoksymetr itp.), a także urządzeń, które mogą dostać się przypadkowo do pracowni rezonansu magnetycznego. Więcej>>>
- - - - - - - - - - -
CIRSE (Cardiovascular and Interventional Radiological Society of Europe) opublikowało aktualne standardy dla chemoembolizacji wątroby. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
American College of Radiology zaproponowało nowy termin opisujący objawy związane z ekspozycją na gadolinum - akronim „SAGE” (Symptoms Associated with Gadolinum Exposure) zamiast dotąd stosowanych gadolinium storage disease, gadolinium storage condition i gadolinium deposition disease. Więcej >>>
- - - - - - - - - -
American College of Radiology opublikowało diagnostyczne poziomy referencyjne i zalecane dawki dla 10 najczęściej wykonywanych badań TK w radiologii pediatrycznej. To ważny dokument. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Specjaliści Facebooka zaprojektowali narzędzie informatyczne o nazwie Prophet o otwartym kodzie źródłowym (do bezpłatnego wykorzystania), które ma przewidywać trendy w liczbie pacjentów TK i MR trafiających do konkretnej pracowni między innymi w oparciu o analizę zmian pogody czy występowania świąt. Aplikacja została przetestowana przez radiologów z Memorial Sloan Kettering Cancer Center, którzy opublikowali obiecujące wyniki w Journal of Digital Imaging. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Kolejny milowy krok w technice TK to Photon Counting CT. Firma Siemens przedstawiła aparat NAEOTOM Alpha w którym zastosowano nowy typ detektora (QuantaMax) pozwalającego na bezpośrednią konwersję sygnału.
- - - - - - - - - -
Coraz głośniej mówi się i pisze na temat zagrożeń dla wzroku radiologów w związku z długotrwałym wpatrywaniem się w monitory diagnostyczne. W Academic Radiology opublikowano ciekawy artykuł na ten temat opisujący wyniki ankiety w Arabii Saudyjskiej>>>
Warto przy tym posłuchać rozmowy z prof. Iwoną Grabską-Liberek - wywiad zrealizowała firma Bayer. Wywiad>>>
- - - - - - - - - -
*1 października1971r. w Atkinson Morley Hospital (Londyn) radiolog, dr James Ambrose wykonał pierwsze kliniczne badanie TK. Należy wspomnieć, że w opracowaniu tego urządzenia wykorzystano matematyczne teorie opracowane przez Austriaka Johanna Radona („Transformata Radona”, 1917) a przede wszystkim przez Polaka Stefana Kaczmarza („Metoda Kaczmarza - technika rekonstrukcji algebraicznej”, 1937).
Warto obejrzeć historyczny film >>>
- - - - - - - - - -
*W roku 1971, w marcowym numerze Science (vol. 171, str 1151-1153) ukazał się artykuł „Tumor detection by nuclear magnetic resonance”. Jego autorem był amerykański lekarz, Raymond Damadian. Po raz pierwszy zaprezentował on możliwość klinicznego zastosowania zjawiska NMR.
I znów koniecznym jest przypomnienie, że drogę, która doprowadziła do powstania diagnostycznego urządzenia MR otworzył Isidor Isaac Rabi, amerykański fizyk polsko-żydowskiego pochodzenia, który urodził się w Rymanowie. W 1944r. otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za „Rezonansową metodę obserwacji właściwości magnetycznych jąder atomowych”.
https://www.biac.duke.edu/education/courses/fall04/fmri/readings/week3/1971_Science_Damadian.pdf
- - - - - - - - - -
Ocena systemu Photon-counting CT opublikowana w Radiology (grudzień 2021) przez autorów z Department of Radiology, Mayo Clinic. Pełny artykuł>>>
- - - - - - - - -
Coraz więcej jednostek opieki zdrowotnej na świecie wdraża mobilne oddziały udarowe wyposażone w tomografy komputerowe zamontowane w ambulansach. Ciekawy artykuł na ten temat >>>
Szpital Uniwersytecki Medycznego Uniwersytetu Południowej Karoliny (USA) poszedł o krok dalej i utworzył mobilny oddział udarowy wyposażony w przewoźny system MR firmy Hyperfine.
- - - - - - -
Podkomitet ds. Audytu i Standardów European Society of Radiology opracował zaktualizowane 3. wydanie Esperanto - Przewodnik ESR do Audytu Kliniczego w Radiologii.
- - - - - - - - - -
W artykule „Statistical significance: p value, 0.05 threshold, and applications to radiomics—reasons for a conservative approach” dokonano analizy kwestii wskaźnika istotności statystycznej (p). Przedstawiono stanowisko Amerykańskiego Towarzystwa Statystycznego przeciwko nadużywaniu istotności statystycznej oraz propozycje obniżenia progu istotności p z 0,05 do 0,005. Podkreślono przy tym, że w pracach autorzy powinni zawsze podawać rzeczywistą wartość p, a nie tylko stwierdzenia „p < 0,05” ponieważ wartości p stanowią miarę stopnia zgodności danych z hipotezą zerową. Pełny artykuł>>>
- - - - - - - - - -
Obrazy medyczne są nadal głównie wymieniane między instytucjami za pośrednictwem płyt CD lub innych nośników fizycznych. Stwarza to określone problemy zarówno dla pacjentów (zmuszanie pacjentów lub ich rodzin do osobistego dostarczania nośników) jak i dla instytucji ochrony zdrowia (trudności w odczytywaniu, brak możliwości porównania aktualnych i poprzednich badań, konieczność powtarzania badań w wyniku braku obrazów). W USA rozpoczęto akcję aby stworzyć system pozwalający wymieniać obrazy pomiędzy instytucjami medycznymi. Z pewnością takie rozwiązanie byłoby korzystne ze względów logistycznych ale i finansowych. Promotorzy wyznaczyli rok 2024 jako graniczny dla wdrożenia systemu. Być może będzie to wzór dla Polski. Streszczenie artykułu>>>
- - - - - - - - - - -
Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport po przeprowadzonej kontroli dotyczącej eksploatacji wysokospecjalistycznej aparatury medycznej. Jest w nim dużo informacji dotyczących radiologii. Warto się więc z tym raportem zapoznać>>>
- - - - - - - - - -
W czasie kongresu Society of Interventional Radiology (SIR), zaprezentowano ciekawe wystąpienie. Przedstawiono bowiem wyniki dokumentujące zanieczyszczenie pyłem ołowiowym radiologicznych środków ochrony osobistej. Problem ten został zauważony już wcześniej ale personel zatrudniony w pracowniach gdzie wykonuje się procedury angiograficzne i interwencyjne jest szczególnie narażony na wdychanie proszku ołowiowego zwłaszcza gdy używa się wyeksploatowanych środków ochrony osobistej. Warto więc zapoznać się z raportem na ten temat>>>
- - - - - - - - - -
Roboty coraz bardziej wkraczają do Radiologii Interwencyjnej. Właśnie system robotyczny XACT ACE® otrzymał zgodę amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) – ma wspierać wprowadzanie i sterowanie sondy ablacyjnej podczas zabiegów klinicznych ablacji. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) pozytywnie zweryfikowała również urządzenie ATUSA™ firmy iSono Health. Jest to pierwszy na świecie zautomatyzowany i nadający się do noszenia ultrasonograf 3D piersi. W ciągu zaledwie dwóch minut przenośny system ATUSA automatycznie skanuje całą objętość piersi, niezależnie od wiedzy operatora. System ATUSA pozwala także na integrację z zaawansowanymi modelami uczenia maszynowego.
Więcej o urządzeniu>>> a także o firmie Isonohealth>>>
- - - - - - - - - -
Od pewnego czasu toczy się dyskusja na ile w obecnych czasach potrzebne jest stosowanie środków ochrony indywidualnej. Warto więc przeczytać pełny tekst opracowania będącego konsensusem stanowisk najważniejszych, w tym zakresie, organizacji europejskich: European Federation of Organization for Medical Physics, European Federation of Radiographer Societes, European Society of Radiology, European Society of Paediatric Radiology, EuroSafe Imaging, European Radiation Dosimetry Group i European Academy of DentoMaxilloFacial Radiology.
- - - - - - - - - -
Ciekawy artykuł ukazał się w American Journal of Roentgenology. Zawiera rekomendacje dla badań obrazowych piersi wykonywanych u kobiet ciężarnych i karmiących. Pełny tekst>>>
- - - - - - - - - -
Grupa ultrasonografistów przetestowała cztery dostępne na rynku, miniaturowe ultrasonografy (Vscan Air, Lumify, Butterfly iQ, Kosmos). Najwyższe oceny, w odpowiednich klasach, uzyskały następujące urządzenia:
Vscan Air (GE) – za łatwość użytkowania
Lumify (Philips) – za jakość obrazu
Lumify (Philips) – za „ogólną satysfakcję”
Okazało się przy tym, że wśród oceniających najczęściej kupowanym był Vscan Air (GE).
- - - - - - - - - -
Coraz więcej się dzieje na polu rezonansów magnetycznych o bardzo niskich polach (0,64 mT) – ULFMR (Ultra-low-field MR). W czasie kongresu International Society for Magnetic Resonance in Medicine, w maju bieżącego roku, w Londynie dyskutowano o przyszłości tych urządzeń. Najbardziej zaawansowana jest firma Hyperfine, której aparat już przedstawialiśmy.
Tymczasem firma Siemens przedstawiła ekonomiczne rozwiązanie klasycznego aparatu MR - system Magnetom Free Star o natężeniu pola 0,55 T, z otworem gantry o średnicy 60 cm. Zaimplementowane technologie głębokiego uczenia mają pomóc w zaawansowanym przetwarzaniu obrazu tak aby był jak najbardziej zbliżony do tego jaki uzyskuje się w systemach 1,5 T.
- - - - - - - - - -
Od czasu do czasu zdarza się, że zagraniczni recenzenci mają zastrzeżenia co do naszych umiejętności językowych w przesyłanych przez nas artykułach. Można oczywiście korzystać z wyspecjalizowanych firm ale to kosztuje. Spróbujcie jednak bezpłatne rozwiązanie czyli program Grammar Check firmy AJE (American Journal Experts)>>>
- - - - - - - - - -
Sztuczna inteligencja (AI) to gorący temat. Kilkadziesiąt stron praktycznych rozwiązań wypracowanych w gronie ekspertów zajmujących się AI w ochronie zdrowia zawiera publikacja „Biała Księga AI w praktyce klinicznej”.
https://aiwzdrowiu.pl/wp-content/uploads/2022/06/BIA_A-KSIE_GA_AI-W-ZDROWIU_2022.pdf
- - - - - - - - - -
Kanadyjska firma Radialis otrzymała certyfikat FDA na małych rozmiarów system PET, zaprojektowany do użycia dowolnych radioznaczników ukierunkowanych na wybrane narządy. Producenci określają role urządzenia jako uzupełniającego tradycyjne systemy PET/CT.
https://www.businesswire.com/news/home/20220718005044/en/Radialis-PET-Imager-Receives-FDA-Clearance
- - - - - - - - - -
Kolejny kierunek rozwoju ultrasonografii – obecnie jeszcze w fazie koncepcyjnej – to naklejki ultrasonograficzne (bioadhezyjne urządzenia ultradźwiękowe – BAUS), które można nosić tak jak plastry przez wiele godzin a jednocześnie otrzymywać ciągłe obrazy o jakości diagnostycznej w czasie rzeczywistym.
- - - - - - - - - -
Ważna kwestia, podnoszona coraz mocniej to konieczność kształcenia studentów w zakresie diagnostyki ultrasonograficznej. W The Ultrasound Journal ukazał się konsensus na ten temat.
Temat ten poruszaliśmy już kilka lat temu.
W oparciu o doświadczenia Katedry Radiologii Collegium Medicum UJ, na www.inforadiologia.pl (w dziale Edukacja) powstał artykuł opisujący przykładowe rozwiązanie>>>
https://inforadiologia.pl/files/pdf/Kszta%C5%82cenie%20student%C3%B3w.pdf
Można także zapoznać się ze stanowiskiem European Society of Radiology>>>
https://www.myesr.org/education/undergraduate-education-radiology
- - - - - - - - - -
Fachowcy uważają, że obrazowanie optyczno-akustyczne (OA/US) inaczej fotoakustyczne (PAI) zmieni zasady diagnostyki obrazowej piersi. Ta hybrydowa technika wykorzystuje światło laserowe niosące czynnościowe informacje o perfuzji („natlenieniu” tkanek) oraz obrazowanie strukturalne jakie daje ultrasonografia. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Według analizy zawartej w artykule opublikowanym w The Knee, ponad 99% zdjęć rentgenowskich po operacji całkowitej wymiany stawu kolanowego wydaje się niepotrzebnych - niewiele jest danych na temat przydatności tych badań bo jak stwierdzono prawie 100% obrazów po całkowitej alloplastyce stawu kolanowego nie miało wpływu na dalsze postępowanie kliniczne. Więcej (streszczenie)>>>
- - - - - - - - - -
Z pewnością wszystkich zainteresuje przewodnik-informator – Using Artificial Intelligence to Support Healthcare Decision – A Guide for Society. Pełny tekst>>>
[Eng] Using AI to Support Healthcare Decisions A Guide for Society (6).pdf
- - - - - - - - - -
Okazuje się, że hipnoza może być interesującą niefarmakologiczną alternatywą dla przezwyciężenia klaustrofobii związanej z badaniem MR. Nie ma skutków ubocznych i pozwala od razu po badaniu prowadzić pojazd co dla wielu pacjentów ma znaczenie. Szacuje się, że ok. 15% pacjentów trafiających do pracowni MR cierpi na to schorzenie. Pełny artykuł>>>
- - - - - - - - - -
W roku 2022 American College of Radiology opublikowało Manual on Contrast Media. Pełny tekst>>>
- - - - - - - - - -
W związku z pandemią Covid-19, do szerszego użytku włączono diagnostykę z zastosowaniem przenośnych aparatów rtg. W artykule opublikowanym w Cureus autorzy dzielą się opiniami na temat jakości diagnostyki wykonywanej aparatami tego typu. Pełny tekst>>>
- - - - - - - - - - -
Nowe wytyczne dotyczące diagnostyki i monitorowania stwardnienia rozsianego za pomocą MR opracowane wspólnie przez grupy robocze z Magnetic Resonance Imaging in Multiple Sclerosis (MAGNIMS), Consortium of Multiple Sclerosis Centers oraz North America Imaging in Multiple Sclerosis.. Pełny tekst>>>
- - - - - - - - - -
DA dopuściła do użytku ksenonowy środek kontrastujący XENOVIEW (xenon XE 129 hyperpolarized) firmy Polarean Imaging (USA). Będzie mógł być stosowany w diagnostyce MR u pacjentów powyżej 12 roku życia jako preparat do oceny funkcji płuc a więc bez konieczności stosowania promieniowania jonizującego. Wraz ze środkiem kontrastującym FDA zatwierdziła powiązane produkty Polarean Imaging w kategoriach przetwarzania obrazu i cewek MR. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
EUCAIM (European Commission Cancer Imaging Initiative) to duży projekt Komisji Europejskiej będący elementem europejskiego planu walki z rakiem (EBCP). Jego celem jest wspieranie innowacji i wdrażanie technologii cyfrowych w diagnostyce i leczeniu raka. Projekt opiera się na wynikach prac sieci „AI for Health Imagning” w zakresie dużych danych i sztucznej inteligencji w obrazowaniu raka. Planuje się zbieranie danych dotyczących obrazowania nowotworów z całej Europy tak aby mogły być wykorzystywane przez podmioty świadczące opiekę zdrowotną, szkoły medyczne i innowatorów branżowych. Zdaniem Komisji Europejskiej dzięki EUCAIM zostanie stworzona „transgraniczna, interoperacyjna i bezpieczna infrastruktura, która zachowa prywatność a przyśpieszy innowacyjność w badaniach medycznych”. Więcej>>>
- - - - - - - - -
21 lutego 2023 wchodzi w życie zmodyfikowane stanowisko FDA (Food and Drug Administration) dotyczące stosowania osłon na gonady. Agencja stwierdza, że są” niepotrzebne” i „przestarzałe”. Decyzja FDA jest pokłosiem trwającej od kilku lat debaty na ten temat.
Jednocześnie FDA dokonała aktualizacji innych przepisów dotyczących wymogów regulacyjnych stosowanych w ochronie przed szkodliwym działaniem produktów elektronicznych i urządzeń medycznych emitujących promieniowanie. Pełny raport>>>
- - - - - - - - - -
W artykule opublikowanym w The Lancet-Oncology stwierdzono statystycznie istotną zależność pomiędzy narażeniem na promieniowanie w czasie badań TK dzieci i młodzieży a nowotworami mózgu. Wyniki są rezultatem dużego, wieloośrodkowego badania z indywidualną oceną dawki.
- - - - - - - - - -
Skoro mowa o ochronie radiologicznej to warto przeczytać opracowanie Patient Exposure from Radiologic and Nuclear Medicine Procedures in the United States and Worldwide: 2009–2018 (Narażenie pacjentów z procedur radiologicznych i medycyny nuklearnej w Stanach Zjednoczonych i na świecie: 2009–2018).
Jest to raport zawierający przegląd liczby badań radiologicznych wykonywanych każdego roku na całym świecie i koncentruje się na dawkach promieniowania, jakie otrzymują pacjenci. Po lekturze można stwierdzić, że ogólne narażenie na promieniowanie z obrazowania medycznego obniżyło się.
- - - - - - - - - -
Popełnianie błędów jest integralną częścią medycyny. Jaka więc powinna być droga postępowania radiologa kiedy zorientuje się, że popełnił błąd? Na to pytanie starają się odpowiedzieć eksperci a ich opinie zawarte są w artykule Following Up Your Own Radiologic Miss (Podążanie za własnym błędem radiologicznym).
Pełny artykuł do nabycia za pośrednictwem internetu lub uzyskania z biblioteki, która prenumeruje Journal of the American College of Radiology>>>
- - - - - - - - - -
Pandemia Covid-19 przyczyniła się do szerszego stosowania ultrasonografii w badaniu płuc. W artykule „The role of lung ultrasound in Covid-19 disease”>>> autorzy przedstawili konsensus uzgodniony przez ekspertów podkomisji ds. ultrasonografii Europejskiego Towarzystwa Radiologicznego. Jest to znakomity materiał edukacyjny, tym bardziej, że zawarte w nim informacje mogą być przydatne także w ultrasonograficznej ocenie zapalenia płuc czy też w zespole ostrej niewydolności oddechowej.
https://doi.org/10.1186/s13244-021-01013-6
- - - - - - - - - - - - - -
Zakłucia igłą zdarzają się radiologom interwencyjnym z częstotliwością jednego incydentu na każde pięć lat praktyki. Według szacunków około 90% z nich doświadcza nieumyślnego zakłucia w pewnym momencie swojej kariery. Również w radiologii diagnostycznej takie niebezpieczeństwo istnieje i dotyczy wszystkich zaangażowanych osób, które wykonują lub asystują przy biopsji lub dożylnym podaniu środka kontrastującego. Autorzy opracowania “Needlestick injuries in radiology: prevention and management.”>>> opisują ten problem.
- - - - - - - - - -
Radiolodzy spędzają wiele godzin każdego dnia pracy, wpatrując się w monitory komputerowe emitujące niebieskie światło. Według autorów opracowania Radiology blues: Comparing occupational blue-light exposure to recommended safety standards>>> „Pomimo spędzania długich godzin przed monitorami diagnostycznymi, ekspozycja radiologów na efektywne promieniowanie światła niebieskiego z monitorów była znacznie poniżej wartości niebezpiecznych. Sugeruje to, że ekspozycja na światło niebieskie z monitorów diagnostycznych nie zwiększa obciążenia zdrowia zawodowego radiologów”
https://sajr.org.za/index.php/SAJR/article/view/2522
- - - - - - - - - -
Zgodnie z danymi ankietowymi, zawodowy ból pleców stwierdzono u 68% techników elektroradiologii. Jest to związane z koniecznością częstego schylania się, kucania i podnoszenia pacjentów. Problem jest bardziej widoczny u techników pracujących w zakładach szpitalnych. Uważa się, że ma to związek z faktem, że pacjenci w szpitalach wymagają większej „obsługi”. W następstwie tego 25% ankietowanych zmniejszyło aktywność zawodową a 42% aktywność w czasie wolnym. Autorzy stwierdzili, że jest to niepokojący problem. Więcej>>>
- - - - - - - - - -
Eksperci wzywają do lepszej ochrony przed promieniowaniem kobiet pracujących w ochronie zdrowia. Podkreślono przede wszystkim zwiększone ryzyko zachorowania na raka piersi. Fartuchy z gumy ołowiowej nie zabezpieczają bowiem okolic pachy i zewnętrznego, górnego kwadranta piersi. Dotyczy to nie tylko kobiet wykonujących procedury zabiegowe w radiologii ale także w innych specjalnościach gdzie wykonuje się zabiegi pod kontrolą promieniowania jonizującego.
- - - - - - - - - -
Podkomitet ds. Audytu i Standardów ESR, pod kierownictwem Davida Howletta, Przewodniczącego Podkomitetu ds. Audytu i Standardów ESR, oraz Núrii Bargalló, Przewodniczącej Komitetu ds. Jakości, Bezpieczeństwa i Standardów ESR, opracował zaktualizowane trzecie wydanie „Esperanto - ESR Guide to Clinical Audit in Radiology”. Dostęp do dokumentu>>>
- - - - - - - - - -
W Canadian Medical Association Journal opublikowano artykuł „Risks of leukemia, intracranial tumours and lymphomas in childhood and early adulthood after pediatric radiation exposure from computed tomography”. Badacze stwierdzili, że pojedyncze badanie TK wykonane u dziecka nie zwiększa ryzyka późniejszego rozwoju choroby nowotworowej. Jednak dzieci, które przechodzą wielokrotnie badanie TK przed ukończeniem 6 roku życia, są prawie dwukrotnie bardziej narażone na takie ryzyko. Pełny artykuł >>>
- - - - - - - - - -
Serwis AuntMinnieEurope opublikował propozycje protokołu pozwalającego w czasie 7 minut przeprowadzić obrazowanie wszystkich aspektów zmian w przypadku podejrzenia udaru niedokrwiennego mózgu. Autorzy (z Japonii) przedstawili tą propozycje w czasie ECR 2023.
- - - - - - - - - -
Stało się. Radiologia trafiła do księgi Guinnesa. Został bowiem zatwierdzony rekord wysokości na której wykonano zdjęcie przy pomocy promieni X. Stało się to 21 kwietnia 2022 r. na wysokości 5364 m n.p.m. w Mount Everest Base Camp (wyjściowa baza dla himalaistów zamierzających zdobyć Mount Everest). Autorem zdjęcia wykonanego przenośnym aparatem MinXray był Michael Cairnie z USA. Było to zdjęcie rtg klatki piersiowej szefa Szerpów z projektu Khumbu>>>
- - - - - - - - - -
Opisywanie badań obrazowych „z domu” przez lekarzy radiologów staje się coraz powszechniejsze. Autorzy artykułu „Homeworking for radiologists” analizują to zjawisko. Pełny artykuł do pobrania>>>
- - - - - - - - - -
Stosowanie doustnego środka kontrastującego w badaniu TK jamy brzusznej jest standardem. Jaki jednak środek stosować – dodatni czy zwykłą wodę? Na to pytanie starają się odpowiedzieć autorzy artykułu „Positive Versus Neutral Oral Contrast Material for Detection of Malignant Deposits in Intraabdominal Nonsolid Organs on CT”. Pełny artykuł>>>
- - - - - - - - - -
Cały czas realizowane są prace badawcze nad rozwojem rentgenowskiej mammografii. Uważana jest obecnie za złoty standard w badaniach przesiewowych raka piersi ze względu na jej spójność, opłacalność i szeroką dostępność. Obecnie trwają prace nad techniką, którą określa się jako synthetic mammography.
Technika ta polega na sztucznym tworzeniu obrazu 2D w oparciu o istniejące zbiory danych obrazowych uzyskanych w czasie badania z zastosowaniem tomosyntezy. W ten sposób po wykonaniu badania w technice tomosyntezy nie byłoby potrzeby wykonywania klasycznych ekspozycji co zmniejszyłoby dawkę promieniowania. Synthetic mammography wykorzystuje w rekonstrukcji sztuczną inteligencję. Więcej (streszczenie)>>>
- - - - - - - - -
Warto zwrócić uwagę na ciekawy projekt „Nauka w Twoim Zasięgu" realizowanym przez fundację na rzecz nauki i zdrowia Manuskrypt. Celem jest edukacja studentów (i nie tylko) w obszarze działalności naukowej. Inicjatywa jest współfinansowana przez Ministerstwo Edukacji i Nauki ze środków otrzymanych w 2023r. w ramach konkursu „Organizowanie i animowanie działań na rzecz środowiska akademickiego".
Głównym trzonem projektu jest nawigator statystyczny - narzędzie umożliwiające krok po kroku analizę i opracowanie statystyczne zebranej bazy danych. Oprócz instrukcji tekstowych, algorytm zawiera liczne filmy instruktażowe pokazujące jak wykonać poszczególne działania w programie SPSS Statistics. Dostępne będą również materiały wideo przybliżające podstawy metodologii badań naukowych.
Kolejny element projektu to podcasty naukowe - cykl 7 rozmów z czołowymi naukowcami Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum, które sukcesywnie pojawiać się będą na takich platformach jak YouTube>>> czy Spotify>>>
W formie cyklicznej udostępniane są również na Instagramie doniesienia naukowe - krótkie podsumowania nowych i ciekawych badań naukowych opublikowanych w topowych czasopismach. Więcej>>>
W celu przetestowania możliwości nawigatora statystycznego oraz zapoznania się z pozostałymi składowymi projektu ekipa realizująca zaprasza do odwiedzenia strony internetowej fundacji https://manuskrypt.org.
- - - - - - - - -
Quick Guide: Programming a Gaming Keyboard for PACS to Optimize Radiology Workflow (Krótki przewodnik: Programowanie klawiatury do gier dla PACS w celu optymalizacji pracy w radiologii).
Tytuł tego artykułu mówi sam za siebie. Autorzy uważają, że używanie tradycyjnych klawiatur dla lekarskich stacji roboczych jest nieefektywne a rozwiązaniem może być zastosowanie odpowiednio skonfigurowanych klawiatur do gier video. Warto więc przeczytać artykuł, który jest wręcz instrukcją>>>
- - - - - - - - - -
Europejska inicjatywa na rzecz obrazowania nowotworów (ECAIM) jest jednym ze https://digital-strategy.ec.europa.eu/pl/policies/cancer-imaging sztandarowych projektów europejskiego planu walki z rakiem (EBCP). Jednym z celów planu jest maksymalne wykorzystanie potencjału danych i technologii cyfrowych, takich jak sztuczna inteligencja (AI) lub wysokowydajne systemy obliczeniowe (HPC) w celu zwalczania nowotworów. 29 września udostępniono pierwszą wersję platformy EUCAIM. Kluczowe jej funkcje obejmują:
- Publiczny katalog zbiorów danych dotyczących obrazowania raka z repozytoriów projektów finansowanych przez UE w ramach sztucznej inteligencji na potrzeby obrazowania zdrowia, sporządzony według wspólnego schematu metadanych.
- Narzędzie wyszukiwania umożliwiające zrozumienie dostępnych informacji.
- Pełna integracja z infrastrukturą uwierzytelniania i autoryzacji logowania w Life Science.
- Ponowne wykorzystanie i dodanie wartości do kluczowych elementów projektów badawczych i infrastruktury finansowanych przez UE w dziedzinie nowotworów.
- - - - - - - - - -